Nowa Ruda to miasto położone w niezwykłej okolicy. Znajduje się na południe od Gór Sowich i jest jedną ze stacji na najpiękniejszej trasie kolejowej w Polsce między Kłodzkiem a Wałbrzychem. Ta niezwykle malownicza miejscowość leży tylko 20 km od czeskiego Broumova. Jeśli planujesz wypad na Czechy, to Nowa Ruda jest świetną bazą wypadową. Nie dość, że można zwiedzić naszego sąsiada, to przy okazji skorzystać ze szlaków jednego z najstarszych pasm górskich w Polsce.
Nowa Ruda dzięki położeniu u stóp Gór Sowich, zaraz obok od Parku Narodowego Gór Stołowych i czeskiej granicy rodzi duży potencjał turystyczny. Samo miasto ma się też czym pochwalić. Mimo ciężkich lat po upadku Zagłębia Węglowego, Nowa Ruda intensywnie się rozwija. Zrewitalizowany Rynek, rozwijająca się gastronomia i kawiarnie, wiele ciekawych architektonicznie budynków pełnych historii – to zalety, które od razu rzucają się w oczy.
Nowa Ruda to miasto o długiej i bogatej historii. Do dziś można podziwiać zabytki z różnych okresów, które nadal zaskakują pięknem i ciekawostkami. Jest to miasto przyjazne do sprawnego zwiedzania. Najciekawsze atrakcje miasta leżą blisko siebie, a centralnym punktem wędrówek i naturalnym środkiem ciężkości jest noworudzki Rynek.
Oto miejsca, które warto odwiedzić w Nowej Rudzie:
Ratusz i rynek
Nowa Ruda powstała w dość specyficznym układzie. Wszystkie drogi prowadzą na centralny plac miasta, czyli Rynek. W jego centrum stoi pochodzący z końca XIX wieku Ratusz, który zgodnie ze swoim przeznaczeniem jest siedzibą władz miejskich Nowej Rudy.
Ratusz wpisany do rejestru zabytków, olśniewa swoją architekturą w stylu biedermeier. To monumentalna i reprezentacyjna budowla z 1884 roku, wokół której powstawały kiedyś liczne kramy, targowiska i sukiennice. W latach 90. XIX wieku ratusz powiększono oraz dodano więcej ozdób (m.in. wykusze, portal i okienne szczyty). Dziś w Ratuszu znajdują się siedziby Urzędu Miasta oraz organizacji pozarządowych. W budynku można odnaleźć gablotki z odciskami jaszczurki paleozoicznej (Dateosaurus macrourus), żyjącej niegdyś na tutejszym terenie.
Utrzymany w żółtych i brązowych kolorach budynek Ratusza to jeden z najładniejszych magistratów w Polsce. Dominującym elementem budynku jest wieża umieszczona nad głównym wejściem. °.
Podczas spaceru po rynku warto zwrócić uwagę na fontannę z pomnikiem św. Jana Chrzciciela, która stoi naprzeciwko głównego wejścia do noworudzkiego Ratusza. Wykuty z pochodzącego ze Strzelina granitu pomnik powstał w 1909 r. Jeden z rogów budynku Ratusza zdobi kolejna fontanna – tym razem z pomnikiem św. Floriana pochodzącym z 1756 r.
Rynek w Nowej Rudzie jest niezwykle uroczym miejscem nie tylko ze względu na piękny, zabytkowy Ratusz, ale przede wszystkim na charakterystyczne barwne kamieniczki, które okalają plac. Niepozorna kamienica nr 7 z klimatycznymi podcieniami ma ponad 400 lat!
Zamek Stillfriedów
Niestety właściciel budynku nie udostępnia zamku zwiedzającym, lecz warto go zobaczyć chociaż od zewnątrz. Zamek należał niegdyś do baronów von Stillfriedów. Pierwszy zamek tego bogatego rodu powstał w tym miejscu już w XIV wieku, ale burzliwa historia wielokrotnie prowadziła do poważnych zniszczeń. Wiele razy pojawiała się konieczność odbudowy, a czasami przebudowy zamku. W latach 1700-1731 budynek gruntownie przebudowano, usuwając między innymi wieżę. Kolejne przebudowy trwały jeszcze przez 100 lat. Budynek zmieniał ciągle swój wygląd, lecz do dzisiaj działa na przechodzących obok niego mieszkańców i turystów. Dzisiaj można podziwiać wynik prac z XVIII wieku kierowanych przez znanego włoskiego architekta Andrei Carove.
Domy Tkaczy
Bulwary nad rzeką Włodzicą to kolejne z miejsc, które koniecznie trzeba zwiedzić w Nowej Rudy. Kierując się z Rynku na północ, dociera się do ulicy Fredry i tam można zacząć spacer wzdłuż brzegu rzeki. To tam można spotkać domy z podcieniami, zwane Domami Tkaczy. Datowane na XVII i XVIII wiek domy znajdują się przy ulicy Nadrzecznej. Swoimi dachami dają cień na chodnikach w upalne dni. Przez tyle lat nie zostały zniszczone, a jedynie przebudowane. Zmieniono materiał, z którego wykonano budynki – drewno zastąpiono cegłą. Domy Tkaczy związane są historią noworudzkiego włókiennictwa. Osoby zajmujące się tkactwem pracowały w tej części Dolnego Śląska już w XIV wieku.
Dzięki tej niezwykłej architekturze, Nowa Ruda zyskuje niecodziennego wyglądu i klimatu. Domy Tkaczy to jedno- i dwukondygnacyjne budynki ze spadzistymi dachami i podcieniami, w których zastosowano sklepienia krzyżowe.
Kaplica Loretańska
Jeśli interesujesz się obiektami i budynkami sakralnymi, zdecydowanie musisz odwiedzić Kaplicę Loretańską. Znajduje się przy cmentarzu komunalnym nadając mu niepowtarzalnego charakteru. Wybudowana w 1768 roku na zlecenie noworudzkich sukienników, między innymi Antoniego Klambta, podobnie jak zamek Stillfriedów była wielokrotnie przebudowywana.
Obiekt jest barokową budowlą murowaną typu blokowego, wzniesioną na planie prostokąta i nakrytą czterospadowym dachem z sygnaturką. W 1842 roku we wnętrzu budynku podzielonym kratą na dwie części znajdował się ołtarz i stacje drogi krzyżowej.
Kaplica posiada dość skromne wnętrze i wyposażenie. Warte uwagi jest “okno Gabriela” znajdujące się w zachodniej elewacji. Dużą atrakcją jest powstały na przełomie XVIII i XIX wieku park rzeźb umieszczony przed Kaplicą. Można odnaleźć wśród nich sceny z Ogrodu Oliwnego, czyli Chrystusa na krzyżu, Matkę Boską z Józefem, Jezusa modlącego się w Ogrójcu i śpiących apostołów.
Kaplica loretańska w Nowej Rudzie jest jedynym takim obiektem na terenie powiatu kłodzkiego, co podbija jej wartość jako zabytku wartego zobaczenia.
Kościół Bożego Ciała
Kościół Bożego Ciała to bardzo charakterystyczna budowla Nowej Rudy, która jest bajkowo porośnięta bluszczem. Świątynia została zbudowana w stalach w latach 60. XIX wieku w stylu neogotyckim jako kościół ewangelicki. Inicjatorem budowy świątyni był pastor Georg Alers. Kościół posiada jedną wieżę, a bryła świątyni charakteryzuje się dobrze wykonanymi kamiennymi detalami.
Świątynia nie pobyła długo miejscem sakralnym, ponieważ już w połowie XX wieku, tuż po II wojnie światowej przekazano ją w ręce Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska w związku z trudną sytuacją finansową ewangelickiej parafii. Kościół przestał pełnić swoje sakralne funkcje i służył jako sklep metalowy. Współcześnie Kościół Bożego Ciała należy do parafii św. Mikołaja, ale jego stan (przynajmniej z zewnątrz) świadczy o postępującej degradacji budynku. Na szczęście bluszcz nadaje świątyni wciąż żywy i malowniczy charakter.
Góra Świętej Anny
Jest to z całą pewnością jedno z najlepszych miejsc, które warto zobaczyć będąc w Nowej Rudzie. To tu znajduje się jeden z lepszych punktów widokowych w całym mieście i okolicach. Z góry można podziwiać wspaniałe pasmo Gór Sowich oraz panoramę miasta. Zauważono to już w XIX wieku, a na początku wieku XX, w roku 1911 zbudowano murowaną wieżę, z której można było oglądać rozciągające się wokół widoki. Dziś niestety nie można korzystać z wieży, jednak trwają prace, aby przywrócić ją do dawnego użytku.
Szlak na Górę Świętej Anny można przejść jako pętlę. Na górę łatwiej będzie wdrapywać się szlakiem żółtym, a do centrum Nowej Rudy wrócić nieco bardziej stromym szlakiem zielonym. Trasa liczy sobie nieco ponad 4 kilometry. Można ją spokojnie przejść wolnym tempem w ok. 1,5 godziny.
Oprócz wieży widokowej, na Górze znajduje się również kaplica Świętej Anny, w której można podziwiać figurkę św. Anny Samotrzeciej z 1495 roku. Budynek został wykonany z czerwonego piaskowca – charakterystycznego surowca wydobywanego niegdyś na terenie Nowej Rudy.
Dla ciekawostki władze parafii poszły z duchem czasu i na otaczającym świątynie murze zamontowano kody QR, które pozwalają za darmo pobrać książkę „Śladami pustelni na ziemi kłodzkiej” oraz wiele innych książek o parafii św. Mikołaja w Nowej Rudzie.
Zwiedzanie Nowej Rudy to prawdziwa przygoda
Zabytki w Nowej Rudzie nie mają sobie równych. Architektura oraz położenie Nowej Rudy sprawiają, że miasto posiada niepowtarzalny klimat. Z jednej strony ciekawe miejsca związane z historią, z drugiej przepiękna Góra Świętej Anny z niecodziennym widokiem.
Czy nadal się zastanawiasz dlaczego warto odwiedzić Nową Rudę?